Zakup wina w Polsce jest prosty – pod warunkiem że znamy kilka kluczowych zasad i ograniczeń prawnych. Dla zagranicznych enoturystów przygotowałem krótki poradnik, który pozwoli uniknąć nieporozumień i ułatwi odkrywanie polskich win także poza winnicami.
Kto może kupić wino?
Zgodnie z polskim prawem, wino może kupić każda osoba, która ukończyła 18 lat. Sprzedawcy mają obowiązek (nie tylko prawo!) zażądać dokumentu tożsamości, jeśli mają wątpliwości co do wieku kupującego. Co więcej, sprzedaż wina jest zakazana:
- osobom niepełnoletnim,
- osobom nietrzeźwym,
- na kredyt lub pod zastaw.
Podstawą prawną jest tu ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z 1982 roku (Dz.U. 1982 nr 35 poz. 230, z późn. zm.).
Gdzie można legalnie kupić wino?
Wino w Polsce sprzedaje się wyłącznie w miejscach posiadających odpowiednie zezwolenie na obrót alkoholem. Są to przede wszystkim:
- sklepy detaliczne – w tym supermarkety, delikatesy, sklepy spożywcze, a nawet stacje benzynowe,
- lokale gastronomiczne – restauracje, wine bary, puby,
- specjalistyczne sklepy z winem – najlepsze miejsce na zakup win od polskich producentów.
Warto pamiętać, że polskie wina produkowane są w ograniczonych ilościach. W związku z tym rzadko trafiają na półki supermarketów. Jeśli szukasz butelki z lokalnej winnicy, najlepiej odwiedzić wine bary, sklepy specjalistyczne lub zakupić je bezpośrednio w winnicy (przejrzyj nasz katalog winnic w Polsce).
Ograniczenia godzinowe w niektórych miastach
Zgodnie z przepisami ogólnymi, alkohol w Polsce może być sprzedawany przez całą dobę – o ile lokal posiada ważne zezwolenie. Jednak od 2018 roku samorządy mają prawo wprowadzać własne ograniczenia godzinowe. I wiele z nich z tej możliwości skorzystało.
Przykłady pełnych zakazów nocnej sprzedaży alkoholu:
- Konin – od 1 lutego 2025 r. zakaz 22:00–6:00 (sklepy i stacje).
- Kraków – zakaz 00:00–5:30 (przyniósł spadek interwencji policji).
- Bydgoszcz – zakaz w godzinach nocnych.
Częściowe ograniczenia:
- Wrocław – wybrane osiedla, 22:00–6:00.
- Gdańsk – Śródmieście, 23:00–6:00.
- Zakopane – 23:00–6:00.
- Sopot – 2:00–6:00.
Planowane zakazy:
- Warszawa – projekt zakazu 22:00–6:00 (w trakcie procedur).
- Szczecin – rozważany zakaz po konsultacjach społecznych.
Łącznie, według Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom, 176 gmin i miast wprowadziło nocne ograniczenia sprzedaży alkoholu (stan na grudzień 2024).
Podstawa prawna: nowelizacja ustawy z 2018 r.
A co z internetem?
Choć wiele polskich sklepów internetowych oferuje sprzedaż wina online, sytuacja prawna w tym zakresie nie jest jednoznaczna. Obowiązujące przepisy wymagają, by sprzedaż alkoholu odbywała się w miejscu wskazanym w zezwoleniu. A to wyklucza klasyczną sprzedaż wysyłkową.
Planowane zmiany w prawie mogą dodatkowo zaostrzyć ten przepis, wprowadzając zakaz sprzedaży alkoholu przez internet. Rozważany jest również zakaz promocji cenowych alkoholu i ograniczenia czasowe sprzedaży na stacjach paliw (np. zakaz nocny od 22:00 do 6:00). Warto śledzić aktualizacje na naszym portalu – informujemy o zmianach w przepisach na bieżąco.
System zezwoleń i klasyfikacja alkoholu
W Polsce każde miejsce, które chce sprzedawać alkohol, musi posiadać stosowne zezwolenie, a przepisy różnicują napoje alkoholowe według zawartości alkoholu. Wino mieści się zwykle w przedziale od 4,5% do 18% alkoholu (z wyjątkiem piwa). W praktyce oznacza to, że sklep lub lokal gastronomiczny musi mieć zezwolenie odpowiednie dla tej kategorii.
Podział zezwoleń obejmuje także rozróżnienie:
- sprzedaż do spożycia na miejscu (np. wine bary),
- sprzedaż do spożycia poza miejscem zakupu (np. sklepy spożywcze, specjalistyczne).
Gdzie najlepiej szukać polskiego wina?
Dostępność polskiego wina rośnie, ale nadal nie jest to produkt masowy. Znajdziesz je przede wszystkim w:
- wine barach i sklepach specjalistycznych (najczęściej w dużych miastach),
- wybranych marketach i delikatesach (np. w sieciach takich jak Carrefour czy Lidl – często w ramach sezonowych ofert),
- restauracjach serwujących kuchnię regionalną,
- bezpośrednio w winnicach.
